Cukrzyca ciążowa jest to przejściowe zaburzenie tolerancji glukozy w czasie trwania ciąży i jest wynikiem działania hormonów produkowanych przez łożysko, które zabezpieczają przyszłą mamę przed nagłymi spadkami poziomu we krwi. Jest to swego rodzaju zabezpieczenie dowozu substancji odżywczych z krwi matki do rozwijającego się płodu.
W większości przypadków, trzustka ciężarnej jest w stanie wyprodukować zwiększoną ilość insuliny, by zrównoważyć diabetogenny wpływ hormonów ciążowych. Do rozwoju cukrzycy ciążowej dochodzi w przypadku gdy, trzustka produkuje zbyt mało tego hormonu, by zrównoważyć działanie tych hormonów. Diagnozowana jest pomiędzy 24 a 28 tygodniem ciąży, przy pomocy doustnego testu tolerancji glukozy, w czasie którego podaje się ciężarnej roztwór przygotowany z 75g glukozy a następnie mierzy się jej poziom w ciągu kolejnych 2 godzin. Zaburzenie to stwierdza się gdy:
- Glikemia na czczo >92-125 mg/dl
- Glikemia po 1 godz. ≥180 mg/dl
- Glikemia po 2 godz. >153-199 mg/dl
Czynniki ryzyka:
- Stwierdzona przed ciążą nietolerancja glukozy
- Nadwaga przed ciążą
- Dodatni wywiad rodzinny w kierunku cukrzycy
- Cukrzyca ciążowa w poprzedniej ciąży
- Urodzenie dużego (>4kg) dziecka w poprzedniej ciąży
- Wiek powyżej 35 lat
Postępowanie w przebiegu cukrzycy ciążowej
- Kontrola glikemii ok. 4 razy dziennie
- Kontrola przyrostu masy ciała
- Regularna kontrola ciśnienia tętniczego krwi
- Przestrzeganie zaleceń dietetycznych
W wyniku niekontrolowanej cukrzycy ciążowej wzrasta masa urodzeniowa dziecka (nawet powyżej 4kg). Ma to konsekwencje zarówno dla mamy, gdyż poród dużego dziecka jest trudniejszy, ale także dla malucha, który w czasie porodu może min. Zahaczyć barkiem o łuk łonowy. Stwierdzono, że dzieci z dużą masą urodzeniową częściej niż ich rówieśnicy cierpią z powodu otyłości i zaburzeń metabolicznych.
U większości mam, u których zdiagnozowano cukrzycę ciążową poziom glukozy stabilizuje się po około 6 tygodniach od porodu. Po tym czasie zalecane jest powtórzenie doustnego testu obciążenia glukozą
Opracowanie: Anna Kobielska – magister farmacji, dietetyk i instruktor fitness. Swoje wielokierunkowe wykształcenie zawdzięcza udziałom w licznych kursach, szkoleniach i webinarach.
Konsultacja merytoryczna dr n.med. Lucyna Kobielska