Cięcie cesarskie jest obecnie najczęściej wykonywanym zabiegiem w zakresie operacji ginekologiczno-położniczych. Rana powstała w wyniku cięcia wymaga szczególnej pielęgnacji, ponieważ nieleczona prowadzi do powstawania zrostów (niefizjologicznego sklejenia się tkanek podskórnych), będących przyczyną długotrwałych negatywnych skutków w obrębie ciała kobiety.
Dlaczego należy zapobiegać tworzeniu się zrostów?
- estetyczny powłok brzusznych po zabiegu złe opracowanie lub brak opracowania może doprowadzić do powstania tzw. bliznowca
- przewlekłe bóle miednicy mniejszej
- zespół „małego/ciasnego” jelita powodujący niedrożność poprzez zwężenie przewodu pokarmowego
- niepłodność oraz problemy z zajściem w ciążę
- asymetria postawy ciała oraz zaburzenia wzorca chodu spowodowane zmniejszeniem ślizgu i elastyczności tkanek.
- Dodatkowo do zmian postawy dołączają się zespoły bólowe w obrębie głowy, kręgosłupa i miednicy
Etapy pracy z blizną po cesarskim cięciu
Właściwą pracę z blizną podejmujemy dopiero po 3 tygodniach od wykonania cesarskiego cięcia. Wynika to z tego, że rana jest jeszcze niewygojona i nieuformowana, oprócz tego w pierwszych dniach po zabiegu jest osłonięta opatrunkiem. Sam okres opracowywania blizny możemy podzielić na 3 fazy:
- Faza I (do 7 dni po zabiegu):
W tym okresie konieczne jest omijanie okolicy zabiegu, dlatego zajmujemy się nią w sposób pośredni. Stosowany jest manualny drenaż limfatyczny. Jest to rodzaj masażu w wolnym tempie, którego zadaniem jest zmniejszenie obrzęku oraz poprawa przepływu limfy do węzłów chłonnych. Średni czas trwania zabiegu to 30-45 minut. - Faza II (do 6-8 tygodni po zabiegu)
W dalszym ciągu kontynuujemy wykonywanie drenażu limfatycznego. Oprócz tego do terapii włączane są techniki pośrednie i bezpośrednie z zakresu rozluźniania mięśniowo-powięziowego poprzez wielokierunkowe przesuwanie tkanek wokół blizny oraz rolowanie mające na celu poprawę ukrwienia oraz poprzez wielokierunkowe przesuwanie i rolowanie na linii przebiegu cięcia, „łamanie” blizny i rozcieranie – ma to na celu przeciwdziałanie nadbudowie tkanki łącznej.
Aby spotęgować działanie lecznicze wskazane jest zastosowanie preparatów pomocniczych takich jak Cepan lub Contractubex. Zabiegi te wykonywane są 1-2 razy w tygodniu w sesjach po 30-45 minut. Więcej na temat dostępnych preparatów wspomagających przeczytasz tutaj
W fazie II możliwe jest również wprowadzenie kinezjotapingu, czyli plastrów wspomagających mobilizację blizny oraz wpływające na jej uealastycznienie. Zaletą tej metody jest również możliwość zbliżenia do siebie brzegów rany poprzez odpowiednie napięcie plastrów.
- Faza III (do 2 lat po zabiegu)
Kontynuujemy pracę przy użyciu technik rozluźniania mięśniowo- powięziowego, lecz w bardziej zdecydowany i bolesny sposób. Dodatkowo wykonuje się masaż głęboki oraz techniki specjalnie dedykowane do pracy z blizną np. pionowe unoszenie blizny
Źródła:
1. „Praca z blizną po operacji cesarskiego cięcia ze szczególnym uwzględnieniem
technik stosowanych w późnym okresie pooperacyjnym”- dr.n.med Małgorzata
Chochowska, KORE Fizjoterapia Specjalistyczna, Centrum Fizjoterapii i Terapii Manualnej
w Swarzędzu ,AWF w Poznaniu, ZWKF w Gorzowie Wielkopolskim, Zakład
Rehabilitacji ,Wyższa Szkoła Edukacji i Terapii w Poznaniu, Pracownia Terapii
Manualnej i Masażu
2.
„Blizna skórna po cięciu cesarskim- możliwości terapeutyczne”- mgr Agata
Wawryków,, mgr Katarzyna Korabiusz , mgr Dorota Torbé, prof. dr hab. n. med.
Andrzej Torbé, dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska
Opracowanie: Marta Kozik – studentka 3 roku fizjoterapii na Śląskim Uniwersytecie Medycznym.
Konsultacja merytoryczna: dr n. med. Lucyna Kobielska